Ο Φαίδωνας Κουνινιώτης δεν χρειάζεται πολλές συστάσεις. Με μακρά εμπειρία στον χώρο παραγωγής σταφίδας, έχει συνδέσει το όνομα της οικογένειάς του με ένα αγροτικό προϊόν, που δικαίως κατέχει τη φήμη του μαύρου χρυσού του πρωτογενούς τομέα. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στο Agropress, μιλάει για τις εξελίξεις του κλάδου τα τελευταία χρόνια αλλά και για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, μετά και την έξοδό μας από τα μνημόνια. Τι άλλαξε άραγε όλα αυτά τα χρόνια;
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟ ,
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΟΥ AGROPRESS
Τελικά κ. Κουνινιώτη, ως πρώην πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδος, αλλά και ως επιχειρηματίας με μακρά θητεία στον χώρο, είμαστε ανταγωνιστικοί ;
Σας πάω πίσω στο 1980. Τότε η Ελλάδα παρήγαγε 80 τόνους σουλτανίνα και περίπου 65000 τόνους σταφίδα. Στις μέρες μας η χώρα παράγει σχεδόν μηδέν τόνους Σουλτανίνα και σε μια καλή χρονιά η σταφίδα πιάνει 28.000 τόνους. Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ότι, ειδικά για την σταφίδα, που είναι ένα προϊόν σχεδόν μοναδικό στον κόσμο, οι πωλήσεις έχουν κατρακυλήσει. Ναι μεν ότι βγαίνει το εξάγουμε, έχουμε όμως χάσει παραπάνω από το μισό της εξαγωγικής δραστηριότητας, μόνο της σταφίδας. Της Σουλτανίνας το 100%. Αν συγκρίνει κανείς τι συνέβαινε το 1980 με την Τουρκία, που έβγαζε 50.000 τόνους Σουλτανίνα και τα τελευταία χρόνια βγάζει 350.000 τόνους, αντιλαμβάνεστε τι συμβαίνει. Έχουμε λοιπόν φθάσει σε ένα σημείο που η χώρα μας στα συγκεκριμένα αγροτικά προϊόντα έχει μικρύνει πάρα πολύ την παραγωγή της. Εάν με ρωτήσετε πώς βλέπω το σήμερα και το αύριο στο συγκεκριμένο προϊόν, διαπιστώνει κανείς ότι είναι δυσοίωνο. Υπάρχει κόσμος που έχει απογοητευτεί. Τα τελευταία χρόνια κάποιοι είχαν παραμελήσει τα κλήματα και τα αντάλλασσαν με την ελιά, χωρίς να υπάρχει κάποια καθοδήγηση. Δεν γνώριζαν δηλαδή ότι η ελιά δεν βγάζει κάθε χρόνο λάδι. Φέτος για παράδειγμα, λόγω υψηλής οξύτητας στο λάδι, η χρονιά χάθηκε.
Για εμένα εκείνο που έχει φέρει την χώρα στα σημερινά δεδομένα είναι η λάθος καθοδήγηση. Προέρχεται ειδικότερα από την δεκαετία του 2000 όταν οι Κρητικοί εργατοπατέρες επέμεναν να αποδεσμεύσουν την επιδότηση από την παραγωγή. Με όπλο τους ψήφους το κατάφεραν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ότι ο παραγωγός, εφόσον δεν είχε λόγο να παράξει μια συγκεκριμένη ποσότητα σταφίδας, έπαιρνε την επιδότηση και στην Κρήτη, επειδή το έζησα πάρα πολλοί, οι νέοι παραγωγοί που έκαναν άλλες παράλληλες εργασίες, δεν ασχολούνταν καν με το να παράξουν.
Παρόλα αυτά βλέπετε να υπάρχει περιθώριο ανάπτυξης; Έγιναν τα βήματα που έπρεπε.
Την εποχή της πρωθυπουργίας Σαμαρά, όταν ήταν έτοιμος να υπογράψει το Μνημόνιο, προσωπικά εγώ, ως επιχειρηματίας και Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδος, του επεσήμανα ότι η χώρα πάσχει γιατί δεν έχει παραγωγή. Είχα τονίσει ότι «ασχέτως με τα Μνημόνια, εάν δεν λύσουμε το πρόβλημα της παραγωγής της χώρας, δεν πρόκειται να βγούμε από τη στενωπό. Θα πέσουμε πάλι σε ένα δανεισμό». Και επιβεβαιώθηκα. Το καίριο είναι η χώρα να παράγει.
Ένα από τα σημαντικά οφέλη είναι η παραγωγή αγροτικών προϊόντων. Επανέρχομαι στην πρόταση που είχαν κάνει τότε και είχα πει το εξής: όταν διαπραγματεύεσαι ένα σκληρό μνημόνιο, γιατί δεν πείθεις την Ευρώπη να κάνουν αναπτυξιακά προγράμματα, που θα έλεγχαν οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι, ώστε οι παραγωγή να δυναμώσει και να μεγαλώσει. Αυτή ήταν η λύση.
Ποια είναι τα αίτια της έλλειψης παραγωγής θεωρείτε;
Γνωρίζουμε την ελληνική νοοτροπία. Μας κατέστρεψε ότι δεν έγινε συσχέτιση παραγωγής και επιδότησης, αλλά υπήρξε διαχωρισμός. Έχουμε χάσει, δυστυχώς, δέκα χρόνια εξαιτίας της κρίσης. Τώρα χρειάζεται αναπτυξιακό πρόγραμμα, ας το ελέγχουν οι Ευρωπαίοι, ώστε ο κάθε Έλληνας αγρότης σε οποιοδήποτε τομέα είναι, να μπορέσει να μεγαλώσει τον κλήρο του και να έχει τη δυνατότητα να πάρει πιο σύγχρονα μηχανήματα για να αυξήσει την παραγωγή. Επίσης επί προεδρίας μου είχα κάνει επίσημη πρόταση στην πολιτική ηγεσία, θυμάμαι ήταν το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, για την εκκλησιαστική και δημόσια περιουσία γενικότερα. Υπάρχει μια περιουσία ανεκμετάλλευτη και είχαν κάνει μια συγκεκριμένη πρόταση, ζητώντας η συγκεκριμένη περιουσία να δοθεί στους παραγωγούς με όρους ενοικίασης. Το ενοίκιο θα ήταν χαμηλό, ώστε ο παραγωγός να μπορέσει να το ενοικιάσει και η Εκκλησία από την πλευρά της θα εισέπραττε χρήματα και ο κλήρος των αγροτών θα αύξανε. Αναμφίβολα η Εκκλησία είναι συντηρητική, όμως με τα κατάλληλα επιχειρήματα δεν εκφράζει αρνητική στάση. Φοβάμαι ότι η πολιτική εξουσία δεν τα παίρνει τα πράγματα σοβαρά. Όταν έχεις μια οικονομία, πρέπει να παράγεις για να αντεπεξέλθεις και πρέπει να λύσεις το πρόβλημα.
Να μιλήσουμε και λίγο για την σταφίδα. Ως προϊόν θεωρείτε ότι έχει κτίσει brand name, τι εισπράττετε από τις αγορές;
Ναι πάρα πολύ. Η σταφίδα είναι ένα προϊόν με μεγάλη αναγνωρισιμότητα. Έχουν διαπιστωθεί τα διατροφικά της οφέλη, έχει μπει στο καινούργιο σουπερ φουντς και είναι ένα προϊόν πολύ γνωστό στον κόσμο. Η επιχείρησή μας κατάφερε να στείλει την σταφίδα πριν από μια δεκαετία στην Ιαπωνία. Δεν αναφέρω τυχαία αυτή την χώρα, γιατί είναι μια χώρα με πολύ σκληρούς όρους στο να μπορέσεις να εισαγάγεις προϊόντα εκεί.
Είναι εξαιρετικά δύσκολο να πάρεις άδεια και γι αυτό το φέρνω ως παράδειγμα. Υπάρχουν πολλές χρήσεις της σταφίδας, όπως στη ζαχαροπλαστική και τη μαγειρική. Δυστυχώς την αγορά τη χάνουμε επειδή μειώνεται η παραγωγή μας. Σημειώστε ότι η Αχαΐα έχει τη μερίδα του λέοντος στην καλλιέργεια και η πλειονότητα παράγεται στην Πελοπόννησο. Το Αίγιο βγάζει 8000 τόνους συνήθως και παραδοσιακά έχουμε την καλύτερη ποιότητα, δηλαδή τη Βοστίτσα.
Ποια είναι η πορεία της σταφίδας στο εξωτερικό;
Η Μεγάλη Βρετανία είναι η καλύτερη αγορά για εμάς, γιατί η σταφίδα για τους Βρετανούς είναι ένα διατροφικό προϊόν που χρησιμοποιείται στην μεγάλη του πλειονότητα τα Χριστούγεννα, στα κέικ και τις πουτίγκες. Στην χώρα μας έχει αργήσει πολύ να έρθει η αναγνώριση. Ο λόγος είναι ότι η σταφίδα είναι ένα κατοχικό προϊόν. Οι πατεράδες μας, για παράδειγμα, είχαν μπουχτίσει αυτό το προϊόν την περίοδο της Κατοχής και το είχαν συνδέσει με εκείνη την δύσκολη εποχή. Όμως αν κοιτάξουμε τα τελευταία 15 χρόνια, επειδή η διατροφή των Ελλήνων άλλαξε, άρχισε να αυξάνει η κατανάλωση της σταφίδας και να αναγνωρίζεται η αξία της.
Η σταφίδα ως προιόν συμμετέχει και στην παραγωγή Μαυροδάφνης. Θεωρείτε ότι έχει αναγνωριστεί ανάλογα;
Η σταφίδα είναι ένα από τα βασικά συστατικά του κρασιού. Η Μαυροδάφνη έχει αντίστοιχα αναγνώριση. Οι ξένοι τρελαίνονται για τη Μαυροδάφνη. Και είναι λάθος η σύνδεση μόνο με το Καρναβάλι. Μιλάμε για ένα γλυκό κρασί παλαίωσης. Είναι αντίστοιχο του Πόρτο. Είναι ίδιο προϊόν με διαφορετικό σταφύλι. Εάν κάναμε ένα στοχευμένο μάρκετινγκ και αναφέραμε τις αντιστοιχίες της, τότε θα υπήρχε τεράστια επιτυχία. Κανείς δεν το έχει σκεφτεί