Dr. Γεώργιος Χρ. Δημόκας
Η συνεχής τριβή των τελευταίων ετών του Κέντρου Υποδοχής Δηλώσεων μας, με τα Αγροτικά ζητήματα και η αδιάλειπτη προσπάθεια για διόρθωση των κακώς κείμενων, μας οδήγησε στην έκθεση ενός ζητήματος, εξόχως σημαντικού για το σύνολο του Αγροτικού Κόσμου.
Την τελευταία δεκαετία και πιο συγκεκριμένα τα έτη 2009, 2014 και 2016, πλήθος νέων ανθρώπων αιτήθηκαν την ένταξη τους, στα Μέτρα του ΥΠΑΑΤ, που αφορούσαν τα προγράμματα της, «Εγκατάστασης Νέων Γεωργών», καθώς θεωρήθηκε μια διέξοδος στο πρόβλημα της οικονομικής κρίσης που μάστιζε τη χώρα. Ένα μεγάλο συνεπώς κομμάτι του πληθυσμού της χώρας, κυρίως νέων ανθρώπων ηλικίας, κάτω των 40 ετών, αποφάσισε να ασχοληθεί με το επάγγελμα, του Γεωργού, του Κτηνοτρόφου, του Μελισσοκόμου, να ζήσει στην επαρχία με την οικογένειά του και να παράγει στον πρωτογενή τομέα.
Στην παραπάνω όμως απόφασή τους, συνάντησαν πλήθος δυσκολιών. Μία από αυτές, που όσο και εάν προσπαθήσαμε να παρέμβουμε, για να συνδράμουμε, πάντα συναντούσαμε τοίχο, ήταν η διαδικασία εγγραφής, στον Ασφαλιστικό Φορέα που καλύπτει τους Γεωργούς, Κτηνοτρόφους και τους Μελισσοκόμους της χώρας και είναι ο πρώην ΟΓΑ (Οργανισμός Κοινωνικών Ασφαλίσεων), νυν ΟΠΕΚΑ (Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης) (Νόμος Υπ. Αρ. 4520/22-02-2018), που απορροφήθηκε από τον ΕΦΚΑ (Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης), (Νόμος Υπ. Αρ. 4387/12-05-2016).
Θα προσπαθήσω παρακάτω με τρόπο γλαφυρό να εξιστορήσω τις καθημερινές αρνητικές εμπειρίες των νέων αυτών ανθρώπων που εν έτη 2019, έχοντας γνώσεις υπολογιστών, έχοντας την εμπειρία του διαδικτύου και του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, θα μπορούσαν γρήγορα και απλά να περαιώσουν άμεσα τη διαδικασία.
Το σύνολο των Γεωργών, Κτηνοτρόφων και Μελισσοκόμων της χώρας που θέλει να Ασφαλιστεί στον πρώην ΟΓΑ, απευθύνεται μέχρι και σήμερα, στον ανταποκριτή του ΟΓΑ στον Δήμου που κατοικεί. Εκεί πραγματοποιείται η αίτηση εγγραφής μέσω του Απογραφικού Δελτίου, με την κατάθεση των απαραίτητων δικαιολογητικών. Και κάπου εκεί θαρρείς πως για τον Ασφαλιστικό Φορέα σταματάει ο χρόνος και ξεκινάει το ταξίδι των εγγράφων με τη χρονομηχανή για να φτάσουν στον τελικό προορισμό δηλαδή να γίνει αποδεκτός στο σύστημα ο αιτών, μετά την πάροδο δύο περίπου ετών.
Τι γίνεται όμως στο μεσοδιάστημα που τα έγγραφα ταξιδεύουν στο χρόνο? Είναι Ασφαλιστικά Ικανός ο κάθε πολίτης που υποβάλλει την αίτησή του μέχρι να γίνει αποδεκτός στο σύστημα? Μπορεί να πάει σε ένα Νοσοκομείο για να νοσηλευτεί? Και αν πάθει κάτι τι συμβαίνει?
Όσο διαρκεί το συγκεκριμένο ταξίδι των εγγράφων στο χρόνο ο πολίτης είναι αόρατος. Δεν τον γνωρίζει κανείς και εύχεται καθημερινά να μην του συμβεί κάτι κακό. Αν έχει οικογένεια τότε προσεύχεται να μην πάθουν και τα υπόλοιπα μέλη της, κάτι που θα τον φέρει σε δεινή θέση. Αν πάλι προκύψει εγκυμοσύνη τρέχει να παρακαλέσει για τα αυτονόητα…! Αλλά δεν είναι μόνο τα παραπάνω. Ο Ασφαλιστικός Φορέας μετά το τέλος του ταξιδιού ζητούσε μέχρι και τις 18-07-2018, ΦΕΚ 130/Α/18-07-2018, Νόμος Υπ. Αρ. 4554 από τον εκάστοτε Γεωργό, Κτηνοτρόφο και Μελισσοκόμο να πληρώσει για κάτι που δεν του αναγνωρίστηκε ποτέ. Την Ιατροφαρμακευτική Περίθαλψη – Ασθένεια, που συνάδει με την Ασφαλιστική του Ικανότητα και τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει το Βιβλιάριο Ασθενείας του. Κοινός μέχρι και τις 18-07-2018, επιβαλλόταν μία χρέωση για κάτι που δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Ο Ασφαλιστικός Φορέας, λοιπόν ζητούσε από τους νεοεισερχόμενους Γεωργούς και Κτηνοτρόφους ως «Ασφάλιστρα», την καταβολή του συνολικού ποσού που αφορούσε το συνολικό χρονικό διάστημα, από την αίτηση εγγραφής μέχρι και την ημέρα ένταξης στον Ασφαλιστικό Φορέα, την καταβολή ασφαλίστρων, τόσο για το συνταξιοδοτικό κομμάτι όσο και για αυτό της Ιατροφαρμακευτικής Περίθαλψης – Ασθενείας.
Πως είναι δυνατόν μετά την πάροδο δύο περίπου ετών που οι Γεωργοί, οι Κτηνοτρόφοι και οι Μελισσοκόμοι, παρέμεναν ανασφάλιστοι και εκτός συστήματος Υγείας, ο Ασφαλιστικός Φορέας να ζητούσε την καταβολή «ασφαλίστρων» για το κομμάτι της Ιατροφαρμακευτικής Περίθαλψης – Ασθενείας?
Όλα τα παραπάνω οδήγησαν το Κέντρο Υποδοχής Δηλώσεων μας, στο να κοινοποιήσει, το συγκεκριμένο πρόβλημα προς τα ΜΜΕ και να παρακαλέσει, όπως ο Ασφαλιστικός Φορέας, προβεί στις κάτωθι ενέργειες:
1. Άρει άμεσα τη συγκεκριμένη αδικία, που υφίστανται οι Γεωργοί, Κτηνοτρόφοι και Μελισσοκόμοι της Επικράτειας. Ο Ασφαλιστικός Φορέας θα πρέπει με την αίτηση εγγραφής των Γεωργών και Κτηνοτρόφων, να δίδει τη δυνατότητα στους συγκεκριμένους, της παροχής Ιατροφαρμακευτικής Περίθαλψης και να τους εισάγει στο σύστημα Υγείας της Χώρας.
2. Πραγματοποιήσει άμεσα έρευνα για το χρονικό διάστημα που υπήρξε το συγκεκριμένο πρόβλημα, δηλαδή ο Ασφαλιστικός Φορέας (πρώην ΟΓΑ, νυν ΕΦΚΑ), ετεροχρονισμένα, εισέπραττε χρήματα, για Ιατροφαρμακευτική Περίθαλψη – Ασθένεια, για χρονικό διάστημα που ο Ασφαλιζόμενος δεν είχε ενταχθεί στο Σύστημα Υγείας της Χώρας.
3. Επιστρέψει άμεσα, τα ποσά που καταβλήθηκαν από το σύνολο των Γεωργών, Κτηνοτρόφων και Μελισσοκόμων της Επικράτειας για το κομμάτι της Ιατροφαρμακευτικής Περίθαλψης – Ασθενείας, ενώ οι συγκεκριμένοι παρέμεναν ανασφάλιστοι, μη δυνάμενοι να έχουν τις παροχές τους Συστήματος Υγείας. Το συγκεκριμένο ζήτημα σύμφωνα με τους υπολογισμούς πρέπει να αφορά πάνω από 40.000 άτομα που εντάχθηκαν στη Γεωργία μέσω προγραμμάτων ή μη, την τελευταία δεκαετία.
4. Τέλος σε περίπτωση μη επιστροφής – καταβολής, των συγκεκριμένων ποσών, αυτά να συμψηφιστούν σε μέλλοντα χρόνο, με ποσά που πρόκειται να καταβληθούν από τους συγκεκριμένους Γεωργούς, Κτηνοτρόφους και Μελισσοκόμους και θα αφορούν τις μελλοντικές τους εισφορές. Δηλαδή να πραγματοποιηθεί συμψηφισμός.
5. Ο Οργανισμός, πρώην ΟΓΑ, νυν ΕΦΚΑ πρέπει να πραγματοποιήσει ηλεκτρονική ολοκλήρωση του συνόλου των καταβολών προκειμένου να εξάγει αποτέλεσμα για τον κάθε Ασφαλισμένο του.
Παράλληλα όμως με το παρόν κείμενο καταθέτουμε και μερικές ακόμη χρήσιμες προτάσεις προκειμένου να εξορθολογιστεί ο τρόπος λειτουργίας του συγκεκριμένου ασφαλιστικού φορέα που ανήκει πλέον στον ΕΦΚΑ.
- Αρχικά ο συγκεκριμένος οργανισμός θα πρέπει άμεσα να στελεχωθεί καθώς έχει χρόνια τώρα αποψιλωθεί από το ανθρώπινο δυναμικό του. Το παραπάνω σήμερα, δύναται να πραγματοποιηθεί, με μετακίνηση για ορισμένο χρονικό διάστημα, υπαλλήλων που περισσεύουν από άλλα τμήματα του Δημοσίου, στο πλαίσιο της κινητικότητας. Παράλληλα και μέσω ΕΣΠΑ, δύναται το Κράτος, να στελεχώσει τον οργανισμό, με άτομα ηλικίας κάτω των τριάντα ετών, με γνώσεις υπολογιστών με στόχο την πλήρη ηλεκτρονική του αρχειοθέτηση.
- Ταυτόχρονα θα πρέπει να δοθεί ο απαραίτητος εξοπλισμός και πρόσβαση στους Ανταποκριτές καθώς και ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο περαίωσης των υποθέσεων που αφορούν τους ασφαλισμένους προκειμένου να λύνεται άμεσα η οποιαδήποτε εκκρεμότητα. Παράλληλα στο πλαίσιο του ΕΦΚΑ, για όλους τους απορροφημένους Ασφαλιστικούς Φορείς, θα πρέπει να υπάρχει μια ενιαία μηχανογράφηση και ένα ενιαίο σύστημα οργάνωσης και παροχής υπηρεσιών. Δεν γίνεται να υπάρχει ένας ΕΦΚΑ διαφορετικών ταχυτήτων.
- Τέλος, όλοι θα πρέπει να αναρωτηθούμε πως γίνεται όταν μια ιδιωτική ασφαλιστική εταιρεία μας προσεγγίζει η ανταπόκριση να είναι τόσο άμεση, ενώ όταν πρόκειται για έναν Δημόσιο Φορέα να υπάρχει τόσο μεγάλη χρονοκαθυστέρηση και προβληματισμός στην κάθε περαίωση του πολίτη με αυτόν.
- Ο Ασφαλισμένος θα πρέπει να είναι αυτός, ο έχων τη δυνατότητα της επιλογής, σύμφωνα με τα οικονομικά του δεδομένα, το Ασφαλιστικό Πακέτο που επιθυμεί να ασφαλιστεί, με τις αντίστοιχες παροχές για το Σύστημα Υγείας και με ξεκάθαρο το ανταποδοτικό τέλος που θα έχουν οι εισφορές του στη Μελλοντική του Σύνταξή. Τα Ασφάλιστρα, ως συνέπεια της ετήσιας κερδοφορίας, όπως αυτό καθορίζεται με βάση το φορολογητέο αποτέλεσμα από την ασκούμενη αγροτική δραστηριότητα (Νόμος Υπ. Αρ. 4554/12-05-2016, Άρθρο 40), είναι στην περίπτωση των Γεωργών, Κτηνοτρόφων και Μελισσοκόμων, ως τρόπος εν μέρει άστοχος, καθώς η ετήσια κερδοφορία επηρεάζεται σημαντικά από τις κλιματικές συνθήκες που θα αντιμετωπίσουν κατά την παραγωγική διαδικασία, καθώς και τις τιμές που θα διαμορφωθούν, στην Παγκόσμια Αγορά για τα Γεωργικά Προϊόντα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι ασχολούμενοι με το συγκεκριμένο Κλάδο δεν δύναται να είναι πάντα κερδοφόροι καθώς οι εξωγενείς παράγοντες επηρεάζουν πολλές φορές αρνητικά το ετήσιο οικονομικό αποτέλεσμα.
Είναι καιρός κάποια πράγματα να αλλάξουν. Είναι καιρός να συζητήσουμε που θέλουμε να πάμε. Είναι καιρός να δουλέψουμε, να παράγουμε και το Κράτος να πραγματοποιεί τομές, που δεν μας τις επιβάλλουν τρίτοι αλλά τις επιθυμούν οι ίδιοι οι πολίτες.
Dr. MSc. Γεώργιος Χρ. Δημόκας
Γεωπόνος Μελετητής – Γεωργικός Σύμβουλος – Γεωργικός Μηχανικός
Πρώην Καθηγητής ΑΤΕΙ Πελοποννήσου